ALGEMENE INFORMATIE OVER MALI

Mali maakt deel uit van de Sahel en is een van de armste landen ter wereld. Op de meest recente Human Development Index (2021) staat Mali op plaats 186. Slechts 5 landen doen nog slechter.

Met een oppervlakte van 1.240.000 km² (40 x België) is Mali het 8e grootste land van Afrika.
Het telt naar schatting
20.856.000 inwoners, waarvan er meer dan 2.500.000 in de hoofdstad Bamako leven. De bevolking groeit zeer snel aan wat op zich al een enorme uitdaging betekent
op het vlak van gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting, infrastructuur en voedselzekerheid.

Sinds zijn onafhankelijkheid in 1960 wordt Mali voortdurend getroffen door droogte, conflicten en staatsgrepen. Na de zoveelste periode van opstanden en burgeroorlogen werd een moeizaam proces van verzoening op 26 maart 1996 in Timboektoe bekrachtigd met "la Flamme de la Paix", een ceremoniële wapenverbranding waarbij bijna alle rebellenbewegingen zich formeel ontbonden. Er volgde zowaar een periode van stabiliteit waarin Mali gezien werd als een rolmodel voor democratie in West-Afrika.

In 2012 laaide het geweld opnieuw op. Zwaar bewapende Toearegs keerden terug uit Libië waar zij gevochten hadden aan de kant van kolonel Qadhafi. Zij sloten aan bij separatistische rebellen en veroverden verschillende steden in het noorden van Mali. Ontevreden militairen reageerden met een staatsgreep, wat nog meer instabiliteit veroorzaakte. Samen met jihadistische groeperingen, die de sharia in de veroverde gebieden afkondigden, rukten de rebellen op tot op 600 km van de hoofdstad Bamako. De Malinese regering vroeg hulp aan Frankrijk dat begin 2013 militair ingreep en de opmars stopte.

Internationale vredesmissies en vredesakkoorden (2015) brachten niet de verhoopte politieke stabiliteit. Naast de separatistische en jihadistische groeperingen maken ook criminele netwerken dankbaar gebruik van de voortdurende chaos om hun invloed uit te breiden.

In 2020 en 2021 werd de macht opnieuw overgenomen door militairen. Het huidig bewind zoekt steun bij Rusland en schakelt huurlingen van de Wagner Group in. De Franse militairen, die tijdens 9 jaar aanwezigheid nooit vat kregen op de situatie, moesten Mali in de loop van 2022 verlaten.
Ook dit kan het tij niet keren. Ondanks het niets ontziend optreden van de Wagner huurlingen en de Malinese militairen, met weinig respect voor mensenrechten en vele burgerslachtoffers als "collateral damage", blijft de veiligheidssituatie in grote delen van Mali problematisch.

Ontstemd over de samenwerking met Rusland en de Wagner Group schort Frankrijk op 16/11/2022 de officiële ontwikkelingshulp op. Als reactie verbieden de Malinese machthebbers
alle activiteiten van NGO's die door Frankrijk gesteund worden.

Ondertussen deinde het conflict alsmaar uit en verzeilde de hele regio in een humanitaire crisis met miljoenen mensen op de vlucht, zowel binnen als buiten de eigen landsgrenzen.

Bovenop alle geweld komen nog de nefaste gevolgen van de klimaatverandering. In de Sahelregio, een van de "hotspots" inzake klimaatverandering, warmt het sneller op dan elders in de wereld en zijn de effecten groter. De landbouw staat zwaar onder druk en de voedselonzekerheid neemt toe.

Eens te meer worden vooral kinderen, vrouwen en jongeren het zwaarst getroffen door de klimaatverandering en de geopolitieke machtsstrijd die zich ver boven hun hoofden afspeelt.